Atzealdea Egilea eta eskuizkribua

Egilea

Nahiz eta lan anonimo bat izan, kontserbatutako testuaren azterketak erakusten du ezkutuko egile batena dela. Egile horrek XII. mende amaieran eta XIII. mende hasieran indarrean zegoen zuzenbidea zehazki ezagutzen zuen eta Burgosen ingurunea ezagutzen zuen. Bere identitateari buruzko hainbat teoria daude: Medinaceliko juglare bat zela aipatzen dute, beste teoria batek dio San Esteban de Gormazko juglare bat dela, beste batek Jiloca edo Jalóngo haranetako poeta bat dela eta beste batek Jerónimo de Périgord zela dio.

Cesarren garaiko 1245eko maiatzean (kristautasunaren garaiko 1207an), Pedro gisa identifikatzen den abade batek ia lau mila urteko eskuizkribu bat kopiatzez amaitu zuen, eta explicit edo amaieran, Erdi Aroko kopiatzaileen ohiturari jarraituta, opari bat jarri zuen: «quien escrivió este livro, dél[e] Dios paraíso.¡Amén!Per Abbat le escrivió en el mes de mayo, en era de M e CC e XLV años».

Per Abaden kopiak Rodrigo Díaz de Vivarren bizitzaren kontakizun bat zuen eta, garai hartako obra askotan bezala, ez zuen izenbururik, baina urte batzuk geroago Mio Ciden kanta edo Mio Ciden poema bezala ezagutu zen. Per Abadek aurreko testu bat kopiatu zuen, beraz, eta ontze-datari buruzko eztabaidak irekita jarraitzen du gaur egun.

Erdi Aroan «idazteak» soilik «kopiatzailea» izatea esan nahi zuen, gaur egun egilea izatea esaten diogunarekin parekatzeko «ondu zuen» edo «egin zuen» esan behar zuen. Horrek Colin Smithen teoria baliogabetzen du; izan ere, egilea Per Abbat izan zela adierazten baitu.

Eskuizkribua

Reproducción de una página del manuscrito Cantar de mío Cid conservado en la Biblioteca Nacional de España

Ale bakarra dago eta gaur egun Liburutegi Nazionalean dago, Madrilen.

Pergamino lodiko 74 orrialdeko liburuki bat da. Hiru orrialde falta zaizkio: bat hasieran eta beste biak 47, 48 eta 69, 70 orrialdeen artean. Beste bi orrialdek babesteko balio dute. Orrialde askotan orbanak daude, XVI. mendetik irakurtzeko erabilitako erreaktiboen ondorioz. Horrek, hasiera batean behintzat, zurbildu egin zuen. Liburukiaren koadernaketa XV. mendekoa da. Ardi-larruzko taula estaliz egina dago eta orla estanpatuak ditu.

Eskuizkribua testu jarraitua da, kantak bereizi gabe, ez dago espaziorik bertsoen artean ere; horiek beti letra maiuskularekin hasten dira.