Atrás O autor e o manuscrito
O autor
Aínda que se trate dunha obra anónima, a análise do texto conservado demostra que pertence a un autor culto, con coñecementos precisos do dereito vixente a finais do século XII e principios do XIII, e que coñecía a zona contigua a Burgos. Acumuláronse diversas teorías sobre a súa identidade: falouse dun xograr de Medinaceli e doutro de San Esteban de Gormaz, dun poeta dos vales do Jiloca ou Jalón e ata de Jerónimo de Périgord.
En maio da era de César de 1245 (1207 da era cristiá), un abade que tan só se identifica como Pedro rematou de copiar un manuscrito de case catro mil versos, e aproveita o explicit ou conclusión para demandar, segundo costume arraigado nos amanuenses medievais, unha dádiva: "quien escrivió este livro, dél[e] Dios paraíso.¡Amén!Per Abbat le escrivió en el mes de mayo, en era de M e CC e XLV años ".
A copia de Per Abad contiña un relato da vida de Rodrigo Díaz de Vivar que, como en tantas obras coetáneas, carecía de título e que moito despois se coñecería como Cantar de mio Cid ou Poema de mio Cid. Per Abad copiaba, polo tanto, un texto anterior, sobre cuxa data de composición segue aberto o debate.
Na Idade Media «escribir» significaba só ‘ser o copista'; para o que hoxe coñecemos como autor habería de dicir «compuxo» ou «fizo». Isto invalida a teoría de Colin Smith de que o autor foi Per Abbat.
O manuscrito
Existe un exemplar único que actualmente se atopa na Biblioteca Nacional en Madrid.
Trátase dun tomo de 74 follas de pergamiño groso, ao que lle faltan tres, unha ao comezo e dúas entre as follas 47-48 e 69-70. Outras dúas follas sérvenlle de gardas. En moitas das súas follas hai manchas, debidas aos reactivos utilizados xa desde o século XVI para ler o que, en principio, palidecera. A encadernación do tomo é do século XV. Está feita en táboa forrada de badana e con orlas estampadas.
O manuscrito é un texto seguido sen separación en cantares, nin espazo entre os versos, os cales se inician sempre con letra maiúscula.