"Nun lugar da Mancha, de cuxo nome non me quero acordar, no hai moito que vivía un fidalgo dos de lanza en exhibido, adarga antiga, faco fraco e galgo corredor...", así comeza a máis prezada xoia da literatura castelá, publicada no ano 1605 por Miguel de Cervantes Saavedra.

Unha novela que conquistou o mundo enteiro e é quizais, coa Biblia, a obra que se traduciu a máis idiomas, pasando a ser os seus personaxes verdadeiros arquetipos de categoría universal: don Quixote, idealista e soñador, e Sancho Panza, compañeiro leal, práctico e un pouco fatalista.

O Quixote narra a historia dun fidalgo manchego que, de tanto ler libros de cabalerías, tolea e pensa que que é un cabaleiro andante.

"... enfrascouse tanto na súa lectura, que lle pasaban as noites lendo de claro en claro, e os días de turbio en turbio; e así, do pouco durmir e do moito ler, secoulle o celebro de maneira que veu perder o xuízo."

Sae tres veces da súa aldea en busca de aventuras e para "enderezar agravios", confundindo realidade con ficción e resultando malparado na maior parte dos casos. Finalmente regresa á súa casa, enferma, recobra o xuízo e morre.

Entre a primeira saída e a volta definitiva á aldea desenvólvese toda unha serie de pequenas historias, convertidas en auténticos episodios cabaleirescos polo noso protagonista, aínda que non sempre debido á súa propia demencia.

"Estaba o barbeiro aínda de xeonllos, tendo gran conta de disimular a risa e de que non lle caese a barba, con cuxa caída quizais quedasen todos sen conseguir a súa boa intención."

Pero a grande aposta de Cervantes e o que converteu O Quixote nunha novela inmortal, ademais do excelente coidado da linguaxe que emprega cada un dos personaxes, é a aposta pola LIBERDADE, que aparece continuamente ao longo de todo o libro, froito dos anos de cativerio pasados en Alxer:

"- A liberdade, Sancho, é un dos máis preciosos dons que aos homes lles deron os ceos; con ela non poden igualarse os tesouros que encerra a terra nin o mar encobre; pola liberdade así como pola honra pódese e débese aventurar a vida, e, pola contrao, o cativerio é o maior mal que lles pode vir aos homes."